Po okresie fascynacji masową produkcją przemysłową coraz więcej osób ponownie odkrywa uroki rzeczy wykonanych ręcznie, docenia umiejętności ich twórców, niepowtarzalny charakter każdego przedmiotu. Sięgamy po nie przy szczególnych okazjach, ale i zdobią one nasze wnętrza na co dzień, towarzyszą nam w codziennym życiu, bo są ładne, funkcjonalne i – co bardzo ważne – naturalne, ekologiczne. Stąd coraz większa popularność różnego rodzaju imprez i miejsc popularyzujących sztukę ludową.
Targi Sztuki Ludowej
To cykliczna impreza odbywającą się w sierpniu na Rynku Głównym w Krakowie. Przez kilka dni w dziesiątkach kramów można podziwiać dzieła różnych twórców ludowych, a często nawet zobaczyć ich także przy pracy, porozmawiać o jej specyfice czy nawet zamówić coś specjalnego dla siebie. Koronkarki, tkaczki, hafciarki nierzadko sprzedają swoje wyroby w pięknych strojach ludowych. Garncarze, rzeźbiarze, malarze na szkle opowiadają o tajnikach swojej profesji. Bywa, że jest okazja, by sprawdzić swoje predyspozycje, spróbować swoich sił w jakimś rzemiośle.
Sprzedaży wyrobów rękodzieła towarzyszą występy zespołów ludowych, stoiska z tradycyjnymi potrawami regionalnymi, tworząc niepowtarzalny klimat i atrakcyjne dla każdego wydarzenie.
Kiermasz Pogranicza Kultur
Podobny charakter ma jesienny Kiermasz Pogranicza Kultur odbywający się na przełomie września i października na krakowskim Małym Rynku. Obecni na nim twórcy ludowi, rzemieślnicy i wystawcy udowadniają, że tradycję i folklor można umiejętnie połączyć z wymogami i oczekiwaniami współczesności. Ręcznie szyte stroje ludowe, koronki, rzeźby drewniane, wyroby odlewnicze, wyroby skórzane, odzież lniana, wyroby ceramiczne, czy ręcznie robiona biżuteria niezmiennie cieszą się dużym powodzeniem wśród kupujących.
Nazwa imprezy nawiązuje do faktu, że folklor Małopolski kształtował się na styku wielu kultur, można w nim odnaleźć elementy wielu z nich i ta niesamowita mieszanka nieustannie urzeka oryginalnością, niepowtarzalnością. Może dlatego, że tajniki powstawania wyrobów nierzadko są przekazywane z pokolenia na pokolenie, każdy ród ma jakąś swoją pilnie strzeżoną tajemnicę.
Jarmark Bożonarodzeniowy
Dzieła twórców ludowych można także znaleźć na grudniowym Jarmarku Bożonarodzeniowym, który zajmuje niemal cały krakowski Rynek Główny. Drewniane szopki, malowane bombki, ozdoby i stroiki świąteczne, wyroby ceramiczne czy drewniane zabawki – to tylko przykłady produktów, jakie są wówczas oferowane.
Dodajmy, że kupcom towarzyszą stoiska gastronomiczne z tradycyjnym grzańcem, staropolskimi pierogami, domowymi wypiekami, a także wydarzenia specjalne, m.in. korowód kolędników, wizyta Świętego Mikołaja oraz świąteczne życzenia składane mieszkańcom Krakowa i turystom przez Prezydenta Miasta Krakowa.
Beskidzkie Centrum Zabawki Ludowej
Miłośnicy sztuki ludowej obowiązkowo powinni odwiedzić Beskidzkie Centrum Zabawki Ludowej w Stryszawie koło Suchej Beskidzkiej. Okolicę śmiało można uznać za polskie centrum zabawek drewnianych. Zaczęto je wytwarzać przy okazji tworzenia przedmiotów codziennego użytku już na początku XIX w. Z czasem zabawkarstwo stało się samodzielną działalnością rzemieślniczą. Koniki, ptaszki, bryczki z sosny wejmutki były i są prezentowane na licznych światowych i krajowych wystawach, zabawki okolicznych twórców eksponowane są w największych polskich placówkach muzealnych posiadających zbiory sztuki ludowej.
Wizyta w Centrum sprawia radość nie tylko dzieciom, ale i starszym. Można tu podziwiać prace twórców ludowych, a także pobawić się nimi, puścić w ruch po pochylni kurki czy kaczki. Uczestnicy warsztatów mogą spróbować samodzielnie wyrzeźbić ptaszka czy konika, pomalować zabawkę. Sosnowe figurki ze Stryszawy urzekają prostotą, oryginalnością i niepowtarzalnością, zainteresowanie nimi nieustannie rośnie, gdyż wiele osób odczuwa przesyt plastikowymi wyrobami produkcji masowej.
Wyjazd do Stryszawy (65 km od Krakowa) można połączyć ze zwiedzaniem Suchej Beskidzkiej – tamtejszego zamku, który nazywany jest Małym Wawelem oraz Karczmy Rzym. To z niej diabeł porwał na Księżyc Mistrza Twardowskiego, bohatera jednej z najbardziej znanych polskich legend.
Wystrój karczmy, w której podawane są głównie dania kuchni staropolskiej i regionalnej, z ręcznie robionymi ozdobami z bibuły, nawiązuje do ludowej tradycji. W sieni jest sklep ze sztuką ludowa i galeria autografów znamienitych gości.
Krynickie Muzeum Zabawek
Muzeum zostało otwarte 2010 roku jako filia Muzeum Zabawek w Kudowie Zdrój. Prowadzone jest przez małżeństwo pasjonatów, którzy kontynuują rodzinna tradycję dbając jednocześnie o dziedzictwo kulturowe jakim jest zabawka. W Krynickim muzeum zgromadzonych jest ponad 3 tysiące eksponatów, światowej klasy. Znajdziemy tam zabawki z niemal wszystkich epok - od starożytności aż po lata 80. XX wieku. Muzeum to świetnie miejsce, aby pokazać dzieciom zabawki, jakimi bawili się nasi dziadkowie i pradziadkowie. Dla dorosłych jest to niezwykła podróż w przeszłość do czasów dzieciństwa. To miejsce, w którym każdy znajdzie coś interesującego i intrygującego dla siebie. Zapraszamy do miniaturowego świata, z którego nie będziecie chcieli wyjść.
Różnorodność i naturalność
Sztuka ludowa wspaniale pokazuje różnorodność Małopolski, przywiązanie do tradycji mieszkańców różnych jej zakątków. Każda część regionu ma swe specyficzne stroje, obyczaje, tradycje oraz wyroby. Można je odkrywać nie tylko podczas cyklicznych imprez, ale i na własną rękę podczas podróży po Małopolsce, poznawania jej uroków.